Bence iki tane vicdan türü var ve aslında bunlardan biri sahte ve değersiz. Fonksiyonel olsa bile değersiz.

İnsansı vicdan bence değersiz ve iki yüzlü olanı, korkulası olanı.

Farklılıklar:

1. İnsansı vicdan toplum için, inanç sistemleri için kısacası türün devamı için toplum içinde yaşayışı düzenleyen sistemlerdir. İnsancıl vicdan ise sadece birey olmayı başarmış bireyin kendisi tarafından üretilmiş ve güzellik bazlıdır.
2. İnsansı vicdan sahibi toplumsal bakış açısından ötürü bir vicdan üretmişse kendine toplumun, daha doğrusu diğer insanların göremediği ya da görse bile kendisine zarar vermemeyeceğini bildiği her durumda vahşileşebilir. İnsancıl vicdanı olan biri ise kimsenin görmeyeceği bir dağ başında bile yere çöp atınca rahatsızlık hisseder.
3. İnsansı vicdan toplumsallaştırıcıdır, birey olmayı değil topluma veya inanç sistemine biat etmeyi sağlar. İnsancıl vicdan birey olmayı ve merkezine bireyin kendisini koymasını sağlar.
4. İnsansı vicdan sahip benliğinden vazgeçtiği için kendisine saygı duyamaz, belki beğeni gibi bir hisse sahiptir ama kendisine sevemez zira kendi içinde kendisi yoktur. İnsancıl vicdan sahibi kendisine saygı ve sevgi duyar, zira bunun aksine sebep olacak bir davranışta bulunmamaya özen gösterir ve bu davranışta bulunsa bile sonrasında vicdanı onu özgürce cezalandırdığı için beraat eder.
5. İnsansı vicdan sahibi sevgiye sahip değildir, sevebildiğini varsayar ama sevemez. İnsancıl vicdan sahibi sever.

Sahte vicdan ile gerçek vicdan arasında daha pek çok fark var ama yazarken parmaklarım acıyor, bu kadarı yeter şimdilik.